Nationale Ombudsman: Geen Fair Play Minister in Procedure over Teruggave Koenigscollectie

Maandag 8 november 2010

Vandaag heeft de Nationale ombudsman zijn oordeel bekend gemaakt over klachten die waren ingediend door Christine Koenigs, die namens een aantal erven, verschillende procedures voert om de Koenigscollectie terug te krijgen (zie www.nationaleombudsman.nl, rapport 2010/315). Deze zeer waardevolle kunstcollectie is in de eerste helft van de vorige eeuw bijeengebracht door Franz Koenigs, een prominente bankier en kunstverzamelaar. Franz Koenigs was tegenstander van het naziregime en verloor zijn collectie onder de acute dreiging van een Duitse invasie.

De erven Koenigs proberen de werken terug te krijgen in verschillende procedures bij de Restitutiecommissie, een commissie die speciaal is opgezet om dit type claims te beoordelen. Dat gebeurt op basis van een verruimd restitutiebeleid, dat in de plaats is gekomen van het “kille en hardvochtige beleid” zoals dat voorheen in Nederland gold.

Na klachten van C. Koenigs over de (partijdige) opstelling van de minister van OCW in deze procedures geeft de Nationale ombudsman de minister op twee belangrijke punten een terechtwijzing:
 
 
(1) De minister heeft nieuwe feiten (naar voren gebracht door de erven Koenigs) ten onrechte met specifieke instructies doorgeleid naar de Restitutiecommissie. Daardoor is hij “onvoldoende neutraal gebleven en daardoor niet zorgvuldig omgegaan met de procedurele mogelijkheden van verzoekster. Hiermee heeft hij gehandeld in strijd met het beginsel van fair play."
 
(2) De minister heeft ten onrechte geweigerd om aan de Restitutiecommissie de opdracht te geven de herkomst te onderzoeken van het schilderijLandschap met brandende stad” van Herrie met de Bles, dat zich bevindt in het Museum of Fine Arts te Boston. Zowel het museum als de erven Koenigs hadden daarom gevraagd. Ook deze weigering is in strijd met het beginsel van fair play.
 
 
De erven Koenigs zijn zeer verheugd over dit oordeel van de Nationale ombudsman. Naar hun mening heeft de Restitutie Commissie tot nu toe nooit volledig en zorgvuldig onderzoek gedaan naar de oorzaak van het bezitsverlies van Franz Koenigs en het onderzoekmateriaal geleverd door de erven niet meegenomen in haar eigen beoordeling. Het rapport van de ombudsman biedt uitzicht op een zorgvuldige herbeoordeling door de Restitutiecommissie.


Overigens is een bijzonder aspect van deze zaak dat Franz Koenigs zijn collectie zou hebben overgedragen aan de (Joodse) Lisser & Rosenkranz Bank, die deze vervolgens heeft verkocht aan D.G. van Beuningen, die het in grote delen meteen doorverkocht aan Hitler. Over de verkoop door de Lisser & Rosenkranz Bank aan Van Beuningen heeft de Restitutiecommissie al eerder vastgesteld dat die onder de oorlogsdreiging heeft plaatsgevonden. Volgens de erven kan de collectie alleen daarom al niet eigendom zijn geworden van de Staat. 

 
Persbericht Nationale Ombudsman
Persbericht Nationale Ombudsman 8 nov 2010 [pdf-document 265.33 Kb]
Rapport Nationale Ombudsman 2010/315 [pdf-document 506.78 Kb]

 


Koenigs Restitution Trust
www.koenigs.nl


Meer informatie:
C. F. Koenigs
0651313488
Dit e-mail adres is beschermd door spambots, u heeft Javascript nodig om dit onderdeel te kunnen bekijken Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.